❕ “ADHD နှင့် ကလေးငယ်”
🛑 Attention Deficit Hyperactivity Disorder ( ADHD ) ဆိုသည်မှာ အာရုံစူးစိုက်မှု အားနည်းပြီး ဂနာမငြိမ်ဖြစ်စေတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးငယ်များတွင် အဖြစ်များပြီး ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်နှင့် လူကြီးများမှာလည်း တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အာရုံစူးစိုက်နိုင်စွမ်း၊ ငြိမ်ငြိမ်ထိုင်နေနိုင်စွမ်း၊ အပြုအမူ ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်းကို လုပ်ဆောင်ပေးတဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်နေရာမှာ ချို့ယွင်းချက်ရှိခြင်းကြောင့် ADHD ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။
❗️ ကျောင်းစတက်ချိန် (၃) နှစ်မှ (၇) နှစ်အတွင်းမှာ စပြီး ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သတိထားမိနိုင်ပါတယ်။ မိန်းကလေးတွေထက် ယောကျ်ားလေးတွေမှာ ပိုအဖြစ်များတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ကလေးတွေမှာ ဖြစ်တဲ့ လက္ခဏာတွေအနေနဲ့ အမျိုးအစား (၃) မျိုးရှိပါတယ်။
- Inattentive
အာရုံအလွယ်တကူပြောင်းခြင်း၊ စကားနားမထောင်ခြင်း၊ အိမ်စာ ပြီးစီးအောင် မလုပ်ခြင်း၊ ဂရုမစိုက်ဘဲ အမှားတွေ လုပ်မိခြင်း၊ နေ့စဉ်လုပ်နေကျအရာတွေကို မေ့လျော့ခြင်း၊ ပစ္စည်းခဏခဏ ပျောက်တတ်ခြင်း။ - Hyperactive-impulsive
တက်ကြွလွန်းခြင်းနှင့် စိတ်မြန်ခြင်း၊ ငြိမ်ငြိမ်မထိုင်တတ်ခြင်း၊ မျောက်ရှုံးအောင်ဆော့ခြင်း၊ ဂနာမငြိမ်ခြင်း၊ စကားအလွန်များခြင်း၊ ကိုယ့်အလှည့်ရောက်သည်အထိ မစောင့်နိုင်ခြင်း၊ မေးလျှင် ဝေဝေဝါးဝါးဖြေခြင်း၊ တခြားသူတွေကို နှောင့်ယှက်ခြင်း။ - Combined
တချို့ကလေးများတွင် အမျိုးအစား (၂) မျိုးလုံး ဖြစ်တာကို တွေ့ရပါတယ်။
⭕️ ADHD ဖြစ်ပေါ်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းတွေကတော့-
• မျိုးရိုးဗီဇ၊
• brain chemical ( Dopamine ) ပမာဏ balance မဖြစ်ခြင်း၊
• အာရုံစူးစိုက်မှု တာဝန်ကိုယူတဲ့ ဦးနှောက်နေရာက active မဖြစ်ခြင်း၊
• ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်အတွင်း အာဟာရမပြည့်ဝခြင်း၊ ပိုးဝင်ခြင်း၊ ဆေးလိပ်၊ အရက်သောက်ခြင်း၊
• ကိုယ်ဝန် (၃၇) ပါတ် မပြည့်ခင် မွေးခြင်း၊
• ခဲဆိပ်မိခြင်း၊
• ဦးနှောက်အရှေ့ဘက်ခြမ်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
❌ သင့်ကလေးတွင် အထက်ပါ လက္ခဏာများတွေ့ရပါက ငယ်စဉ်ကတည်းက ဂရုမစိုက်ဘဲ ထားလိုက်မယ်ဆိုရင် လေ့လာသင်ယူနိုင်စွမ်း၊ လူမှုဆက်ဆံရေးတို့မှာ တိုးတက်မှု မရှိဘဲ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ကြုံတွေ့ရမယ့် စိန်ခေါ်မှုတွေကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ ခက်ခဲသွားပါလိမ့်မယ်။ မိဘ ဆရာများအနေနဲ့ လက္ခဏာတွေ လျော့ပါးသွားအောင် လုပ်ဆောင်ပေးရမယ့် အချက်တွေကတော့
❇️• မကောင်းတဲ့ အပြုအမူတစ်ခုကို လုပ်လိုက်ပါက ပြုပြင်ပေးရပါမယ်။ ကောင်းတာပြောင်းလဲလုပ်လာလျှင် ချီးကျူးပါ၊ ဆုချပါ။
❇️• ရိုးရှင်းတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို သုံးပါ။ အားကစားနည်း တစ်ခုခုကို လုပ်ခိုင်းခြင်းကလည်း စည်းကမ်းတွေ လိုက်နာတတ်ဖို့ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးကောင်းဖို့ အထောက်အကူပြုပါတယ်။
❇️• အလိုမကျနေတဲ့ အချက်တွေ၊ စိတ်ခံစားချက်တွေရှိရင် ကလေးနဲ့ စကားပြောပေးပါ။ ကလေးနဲ့ စကားပြောနေရင် ကလေးကိုပဲ အာရုံစိုက်ပါ။
❇️• ကိုယ့်အလှည့်ကို စောင့်တတ်ဖို့၊ တခြားသူနှင့် မျှဝေတတ်ဖို့ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးပါ။
❇️• Omega 3 တိုက်ကျွေးပါ။
❇️• အသီးနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ စားတတ်အောင် ကျွေးပါ။
❇️• ဖုန်း၊ ကွန်ပျူတာ၊ တီဗီကြည့်ချိန်ကိုလည်း သတ်မှတ်ပေးထားပါ။
❇️• အိပ်ရေး၀၀ အိပ်ခိုင်းပါ။
❇️• ကလေးအခန်းထဲမှာ အရုပ်တွေ ရှုပ်ပွနေအောင် မထားရပါ။
ဒီ နည်းလမ်းတွေကို အသုံးပြုပြီး ADHD လက္ခဏာ ရှိတဲ့ ကလေးငယ်ကို တတ်နိုင်သမျှ ဖေးမ ကူညီကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးသင့်ပါတယ်။